Różowy październik – miesiąc świadomości raka piersi
Kiedy wykonywałaś ostatnio samobadanie piersi? Czy umówiłaś się na zalecaną mammografię lub usg piersi? Rak piersi to najczęstsza choroba nowotworowa wśród kobiet i ich najczęstsza onkologiczna przyczyna zgonów. Równocześnie jest on wysoko uleczalny. Warunki to wczesne wykrycie, odpowiednia diagnostyka i wdrożenie leczenia.
Niestety największym sprzymierzeńcem raka piersi od lat pozostaje strach – strach przez badaniem, przed diagnozą. Październik – tzw. różowy październik – to miesiąc walki z rakiem piersi – zachęcamy do aktywnej profilaktyki.
Przyczyny występowania raka piersi są bardzo złożone i zależne głównie stanu hormonalnego kobiety. Ryzyko zachorowania wzrasta wraz z wiekiem (po 50 roku życia). Chorują jednak również znacznie młodsze kobiety. Ryzyko raka piersi związane jest bowiem również z predyspozycjami rodzinnymi i rożnymi czynnikami hormonalnymi. Badania potwierdzają, że rozwojowi raka piersi sprzyja również nadużywanie alkoholu, choroby – jak cukrzyca, a nawet zanieczyszczenie środowiska.
Profilaktyka
Dzięki wykonywaniu regularnie badań profilaktycznych choroba nowotworowa może zostać wykryta we wczesnym stadium, kiedy szanse na jej wyleczenie są największe. Najprostszą formą profilaktyki jest samobadanie, które kobiety – już od 20 roku życia – powinny wykonywać regularnie – minimum raz w miesiącu. Co powinno zaniepokoić? Asymetria piersi, zgrubienia, wypukłości lub wgłębienia skóry, wklęśnięcia na jednaj lub obu piersiach – w tym wklęśnięcia brodawek, zaczerwienienia lub uczucie gorąca, poszerzone i bardziej widoczne żyły, obrzęki i ból przy ucisku, wyczuwalne guzki, zmiana kształtu lub wyciek z brodawki.
Badanie palpacyjne wykonuje również ginekolog podczas wizyty w poradni ginekologicznej, a systematyczne wizyty kontrolne u ginekologa odgrywają kluczową rolę w profilaktyce raka piersi, który kieruje na badanie USG piersi. To bezpieczne i bezbolesne badanie ultradźwiękami, które pozwala lekarzowi obejrzeć na monitorze tkankę łączną, przewody mleczne oraz pachowe węzły chłonne. Aparat ultrasonograficzny umożliwia wykrycie już kilkumilimetrowych zaledwie zmian.
Popularną metodą badania piersi jest również mammografia – badanie przy użyciu promieni rentgenowskich. W Polsce profilaktyczne badanie mammograficzne zalecane jest przede wszystkim kobietom w wieku od 50 do 69 lat. Bezpłatnie mogą skorzystać z niego panie, w tej grupie wiekowej, które przez ostatnie dwa lata nie miały wykonanej mammografii oraz nigdy nie chorowały na raka piersi lub otrzymały po pierwszym badaniu mammograficznym pisemne wskazanie do ponownego badania po upływie 12 miesięcy. Kobiety, które nie kwalifikują się do programu mogą takie badanie wykonać na podstawie skierowania od specjalisty – ginekologa lub onkologa.
Rak piersi a geny
Rak piersi w niektórych przypadkach (ok. 10 proc) jest nowotworem dziedzicznym, spowodowanym najczęściej mutacją w genach odpowiadających za syntezę białek biorących udział w naprawie uszkodzonego DNA. Badanie genetyczne zalecane jest w szczególności kobietom, u których w rodzinie u kobiet przed 50 rokiem życia zdiagnozowano raka piersi lub raka jajnika, jajowodu czy otrzewnej. Badanie tzw. markerów nowotworowych – marker Ca oraz uniwersalny marker CEA – można wykonać w ZLO na podstawie skierowania lekarzy specjalisty lub komercyjnie.
Poradnia ginekologiczna ZLO
Zespół Lecznictwa Otwartego w Jaworznie prowadzi Poradnie ginekologiczne w następujących lokalizacjach: ZLO Podłęże (Aleja Piłsudskiego 80, rejestracja: 502 646 719, 32 616 72 00), ZLO Podwale (Nosala 5, rejestracja: 517 247 317) oraz ZLO Szczakowa (Koszarowa 2, rejestracja: 517 091 634). Do poradni ginekologicznej nie jest wymagane skierowanie Poradnie ściśle współpracują z pracownią USG prowadzoną w ZLO Leopold, która wyposażona jest w sprzęt i aparaturę medyczną umożliwiającą diagnostykę chorób kobiecych – w tym m.in. w specjalistyczny aparat USG przystosowany do badania piersi.
